Tất tần tật về hoa cúc: Nguồn gốc, công dụng, ý nghĩa, giá bán
Hoa cúc là loài hoa vô cùng quen thuộc đối với người Việt. Trong các dịp lễ Tết hoặc thờ phượng, bông cúc luôn được ưu tiên lựa chọn, vì hương thơm dễ chịu, vẻ đẹp thanh lịch và ý nghĩa sâu sắc.
Nếu bạn yêu loài cúc chân phương, muốn tìm hiểu sâu hơn về cúc hoặc dự định mua bông hoa cúc để biếu tặng, thờ cúng, viếng tang… bài viết này được Sài Gòn Flowers biên soạn dành cho bạn.
1. Những thông tin có thể bạn chưa biết về hoa cúc
Xoay quanh bông cúc, có rất nhiều thông tin thú vị mà nhiều người chưa có dịp đào sâu. Trong phần này, Sài Gòn Flowers sẽ cung cấp cho bạn đôi điều hữu ích về tổng quan cây cúc phổ biến tại Việt Nam.
Hoa cúc đẹp có thể xem là một loài hoa ‘quốc dân’ ở Việt Nam vì mức độ phổ biến
Hoa cúc là hoa gì?
Theo Wikipedia, Cúc là một loài thực vật có hoa thuộc họ Cúc (còn gọi là họ Cúc tây hoặc họ Hướng Dương). Cụ thể:
– Cúc là họ thực vật có hoa hai lá mầm
– Tên khoa học họ Cúc: Compositae hoặc Asteraceae
– Chi: Aster (Cúc tây) hoặc Chi Cúc (Chrysanthemum)
Trong tiếng Hy Lạp, Aster có nghĩa là ngôi sao, tương đương với hình thức rực rỡ lấp lánh của bông cúc. Cũng bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp, Chrysanthemum mang nghĩa hoa vàng, được đặt tên vào năm 1753 bởi Carl von Linné.
Nguồn gốc hoa cúc
Qua các tài liệu nghiên cứu, các nhà khoa học cho rằng chi Cúc là một chi bản địa của Đông Bắc Châu Âu và Châu Á. Đặc biệt, hầu hết các loài cúc trong chi này đều xuất xứ từ Đông Á, phổ biến nhất là Trung Quốc với khoảng 40 loài.
Được biết, chi Cúc đã có mặt tại Trung Quốc cách đây 1.500 năm trước Công nguyên, với mục đích trồng làm thảo dược. Giống cây được trồng ban đầu có màu vàng, bông nhỏ. Tuy nhiên sau nhiều thế kỷ gieo trồng và lai ghép, số lượng Cúc tại đất nước này đã tăng lên đáng kể. Cho đến thời điểm hiện tại, Trung Quốc đã có hơn 3.000 giống Cúc các loại.
Tại Châu Âu, một số giống Chrysanthemum bắt đầu du nhập từ Nhật Bản sang Hà Lan, vào năm 1764. Sau đó 25 năm, khoảng 1.000 giống Cúc đã du nhập vào Pháp bởi thuyền trưởng Blanchard. Đến năm 1798, các giống hoa cúc lại bắt đầu xuất hiện tại Mỹ, do Đại tá John Stevens nhập từ Anh Quốc về.
Riêng ở Việt Nam, cúc du nhập từ thế kỷ 15 và hiện đang được trồng phổ biến tại khắp các tỉnh thành, phổ biến ở: Lâm Đồng, Quảng Ninh, Hải Phòng và các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ…
Đặc điểm hoa cúc
Cúc là loài thực vật thân thảo dạng rễ chùm, phát triển theo chiều ngang. Tổng quanh cây có những đặc điểm hình thái nổi bật sau:
Cánh hoa cúc thường có màu vàng đặc trưng
– Hương thơm: Mùi hương dễ chịu, nhẹ nhàng, thư giãn
– Màu sắc phổ biến: Vàng và trắng.
– Các màu ít gặp hơn bao gồm: xanh lá cây, hồng, tím, đỏ
– Hình dạng hoa: Bông tròn như ngôi sao, được ghép lại từ các bông hoa nhỏ hơn. Cụm hoa dạng đầu, bầu nhụy phân bố giữa các noãn, và noãn phải nằm trên cùng 1 nhụy. Hoa có thể đơn tính hoặc lưỡng tính.
– Chiều cao cây: Trung bình từ 30-80 cm, đốt giòn, khá dễ gãy và chia thành nhiều nhánh.
– Lá cúc: Lá đơn chia thùy, dáng răng cưa, thường mọc so le nhau. Tùy theo từng giống cúc, kích thước, màu sắc và độ dày mỏng của phiến lá sẽ khác nhau.
– Quả: Quả chỉ chứa 1 hạt. Hạt không có nội nhũ nhưng có phôi thẳng.
1.4 Phân loại hoa cúc
Cúc có rất nhiều giống loài, nhưng phổ biến nhất là 3 loại sau:
– Bellis perennis: Là loại cúc phổ biến, còn gọi là cúc thường, với 2 màu sắc phổ biến là trắng hoặc hồng, size nhỏ, tuổi thọ lâu năm.
– Leucanthemum vulgare: Là loài hoa cúc dại với hoa nhụy vàng cánh trắng. Cây dễ trồng và thường mọc dại tại các cánh đồng, ven đường…
– Peony Chrysanthemum: Là giống cúc cao cấp, còn được gọi với tên cúc mẫu đơn. Loài này có màu sắc, hình dạng đa dạng với nhiều biến thể thú vị, thường được chọn làm hoa biếu tặng vì vẻ ngoài rực rỡ, sang trọng.
– Cúc chùm: Còn gọi là cúc nhánh, thường chỉ có duy nhất một màu vàng và nở rộ vào mùa thu. Cúc nhánh mọc theo chùm, một chùm có vô số hoa nhỏ với đa dạng màu sắc rực rỡ. Đây là hoa hay được chưng trên bàn thờ nhất, trong văn hóa người Việt.
Bông cúc lưới thường được chọn làm hoa cúng gia tiên, lễ Phật
– Cúc lưới: Còn gọi là cúc đơn, tức là mỗi cành chỉ có 1 bông duy nhất. Cánh hoa cúc có thể tròn hoặc nhọn, thường được bọc trong lưới để giữ độ tươi bền. Cúc đơn cũng được ưa chuộng trong các dịp rằm, lễ Phật, Vu Lan hoặc thờ cúng gia tiên.
2. Ứng dụng – Công dụng hoa cúc
Ở Việt Nam, cúc là một trong nhóm tứ quý hoa, bao gồm: Tùng – Cúc – Trúc – Mai. Đây cũng là loại hoa cắt cành phổ biến nhất thế giới, trong trong TOP 5. Điều này cho thấy cúc rất được ưa chuộng và mang giá trị văn hóa to lớn đối với đời sống của người Việt.
Ngoài công dụng thờ cúng, cúc còn được ứng dụng trong nhiều trường hợp khác nhau. Bao gồm:
– Làm hoa biếu tặng: Với lời chúc may mắn, trường thọ và sự thuần khiết.
– Hoa chia buồn: Thể hiện sự tiếc thương, tưởng nhớ đến người đã khuất.
– Trang hoàng nhà cửa dịp Tết: Chơi hoa cúc dịp tết là nét văn hóa đẹp, với ý nghĩa mang phúc vận tốt vào nhà.
Ngoài ra, bông cúc còn là một loại thảo dược để làm thuốc, chăm sóc da.
– Y học dân gian: Cúc vị ngọt, đắng, tính hơi hàn hoặc bình. Quy kinh Can, Phế, Tỳ. Hỗ trợ hệ tiêu hóa và hô hấp.
– Y học hiện đại: Cúc chứa nhiều hoạt chất có tác dụng ức chế một số loại nấm trên da, khuẩn lỵ trực trùng, vi khuẩn gây bệnh thương hàn…
Một số công dụng của hoa cúc với sức khỏe có thể kể đến: Giúp ngủ ngon, an thần, hỗ trợ giảm đau, cải thiện chứng mỡ máu, ngăn ngừa lão hóa, tốt cho mắt và tim mạch.
3. Khám phá ý nghĩa bông cúc
Cúc là một loài hoa mang nhiều tầng ý nghĩa. Tùy theo màu sắc hoặc xét trên các góc nhìn khác nhau, ngôn ngữ bông hoa cúc cũng sẽ khác nhau.
Tùy theo màu sắc, ý nghĩa hoa cúc có thể khác nhau
3.1 Ý nghĩa hoa cúc theo màu sắc
– Cúc trắng: Tượng trưng cho sự thanh cao, tinh khiết, sức sống mãnh liệt và tình yêu trong sáng. Ngoài ra, cúc trắng cũng là loài hoa thể hiện sự tiếc nuối, tưởng nhớ người đã khuất.
– Cúc vàng: Những chiếc cánh hoa cúc vàng tựa như ‘vàng bạc châu báu’, là đại diện cho may mắn và tài lộc.
– Cúc tím: Màu của quyền lực, bí ẩn nhưng cũng mang ý nghĩa chia ly, thương tiếc. Trong tình yêu, cúc tím tượng trưng cho một tình yêu chung thủy, mê hoặc và huyền diệu.
– Bông cúc xanh: Tượng trưng cho sự bình an, thanh thản, cân bằng và tĩnh lặng. Đây cũng là màu của niềm vui, sự tươi mới và tái sinh, phục hồi sau những khó khăn thử thách.
– Hoa cúc hồng: Sự lãng mạn và ngọt ngào của tình yêu nồng nàn.
3.2 Ý nghĩa theo từng loại hoa cúc
– Cúc họa mi: Biểu tượng của tình yêu lặng thầm, chân thành, không phô trương. Đây cũng là loài cúc mang thông điệp về sự kết nối và thịnh vượng.
– Cúc vạn thọ: Thể hiện lòng hiếu thảo, sự trường tồn và sức khỏe dồi dào. Sắc vàng cam của cúc vạn thọ còn tượng trưng cho tinh thần tích cực, vượng khí. Ở một góc độ khác, cúc vạn thọ cũng mang ý nghĩa của sự tiếc thương, thường dùng làm hoa chia buồn và thờ cúng gia tiên.
– Cúc mẫu đơn: Mang thông điệp về một tình yêu vĩnh cửu, hạnh phúc và yêu đời. Hoa cũng gửi gắm lời chúc bách niên giai lão, thể hiện sự tôn trọng và đề cao danh dự.
Cúc tana thường được chọn làm hoa tặng cho ai đó với thông điệp động viên
– Cúc tana: Lời khích lệ ai đó mạnh mẽ vượt qua khó khăn. Tượng trưng cho tình bạn chân thành và sự ngọt ngào, dễ thương trong tình yêu.
3.3 Ý nghĩa hoa cúc trong cuộc sống
– Biểu tượng của sự khỏe mạnh, an lành, trường thọ.
– Thu hút vận khí tốt, năng lượng tích cực, tràn đầy sức sống.
– Đại diện cho hạnh phúc và sự ổn định, bền vững
– Lời chúc phú quý tài lộc, thành công, may mắn
– Thể hiện lòng hiếu thảo, biết ơn đến bậc sinh thành
– Đề cao sự quý phái, cao sang, đẳng cấp của bậc đế vương
– Sự tôn trọng, ngưỡng mộ, tôn kính đến người đặc biệt
– Tưởng nhớ và chia sẻ, an ủi đến gia đình người đã khuất…
3.4 Ý nghĩa bông cúc trong các nền văn hóa
– Phương Đông: Bông cúc là biểu tượng của niềm vui, sự tươi mới. Đặc biệt, hoa cúc vàng còn từng là biểu tượng của giới hoàng gia, quý tộc, đại diện cho sự giàu sang, quyền thế.
– Phương Tây: Biểu tượng của trường thọ, may mắn, hiếu thảo.
– Trong đạo Phật và đạo Hồi: Cúc là biểu tượng của trí tuệ và sự bền vững, trường tồn.
4. Nên tặng hoa cúc trong dịp nào?
Ngoài mục đích thờ cúng, chưng trong các không gian để trang trí, cúc còn được chọn là hoa tặng ý nghĩa trong một số dịp đặc biệt. Tại Sài Gòn Flowers, dựa trên kinh nghiệm phân phối cúc tươi lâu năm, chúng tôi có thể gợi ý cho bạn một số dịp phù hợp để tặng hoa cúc:
– Tặng sinh nhật, mừng thọ bố mẹ, ông bà và Ngày Của Cha, Ngày Của Mẹ: Thể hiện sự yêu thương, kính trọng, lòng hiếu thảo đến bậc sinh thành.
Bông hoa cúc đẹp có thể tặng trong nhiều dịp, nhưng hoa trắng chỉ nên dùng để viếng tang, chia buồn
– Lễ khởi công, dịp khai trương, tân gia: Lời chúc thành công, thịnh vượng, tăng trưởng bền vững, mang phúc khí và tài lộc cho gia chủ.
– Thăm người bệnh: Thay lời chúc sức khỏe, cầu mong người bệnh mau bình phục.
– Các dịp lễ tết, kỷ niệm đặc biệt: Truyền tải thông điệp yêu thương, sự trân trọng và không muốn rời xa người nhận…
Ngoài ra, cúc trắng hoặc tím cũng là hoa dùng để chia buồn, tưởng nhớ đến người đã mất. Hoa chia buồn hay còn gọi là hoa tang, có thể thiết kế dưới nhiều hình thức như: bó cúc chia buồn, vòng hoa tang, lẵng hoa đám tang…
5. Cách trồng và chăm sóc hoa cúc đẹp, nở đúng dịp
Cúc là loại cây dễ trồng ở Việt Nam. Dù ở bất kỳ tỉnh thành nào, bạn đều có thể trồng cúc, vào bất kỳ mùa nào trong năm.
5.1 Một số yêu cầu về điều kiện trồng bông cúc
– Thổ nhưỡng: Cúc rễ chùm cạn nên cần đất giàu dinh dưỡng, tơi xốp.
– Độ ẩm: Phù hợp với độ ẩm không khí khoảng 65 – 70%, độ ẩm đất từ 70 – 80%. Không nên để ẩm độ > 85% vì nấm sẽ dễ xâm nhập vào cây.
– Nhiệt độ: Thích hợp nhất là từ 15 – 20 độ C. Tuy nhiên, cây vẫn có thể phát triển bình thường trong mức từ 10 – 35 độ C. Thấp hoặc cao hơn, cúc có thể bị tổn thương hoặc ngừng sinh trưởng.
– Ánh sáng: Cúc ưa sáng và ánh sáng là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng, năng suất bông. Khi còn cây con, cúc cần ít ánh nắng, nhưng đến giai đoạn phân cành, cúc cần nắng trên 14 giờ.
– Dinh dưỡng: Cây cần được bổ sung vi lượng (Zn, Mn, Fe, Cu, Bo) và các nguyên tố (Ca, Mg, N, P, K) cần thiết để sinh trưởng ra cho năng suất hoa cao. Tùy theo từng giai đoạn, có thể bón phân: Đạm, Lân, Kali.
5.2 Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc cây hoa cúc
– Chọn giống tốt, đạt tiêu chuẩn quy định. Cây giống trong vườn ươm từ 12-15 ngày (trời ấm) và 18-20 ngày (trời lạnh). Cây con đạt chuẩn gồm: 6-8 lá, cao 5-8 cm, cổ rễ có đường kính từ 2.5-4 mm, không có biểu hiện sâu bệnh hay dị hình.
Trồng cây cúc đúng kỹ thuật sẽ giúp cây sinh trưởng tươi tốt
– Chuẩn bị đất trồng: Tơi xốp, thoát nước tốt. Phù hợp nhất là đất đỏ bazan, đất pha sét hoặc đất thịt nhẹ với độ pH nằm trong mức 5.8-6.8. Trước khi trồng, đất cần được cày phơi ải 7-10 ngày. Cày sâu 35-45 cm và khử tuyến trùng, khử vi khuẩn theo quy định.
– Tưới ẩm nước và trồng cây con xuống đất. Khi trồng, lấp khoảng 2/3 bầu đất là đạt, cây vuông cần góc với mặt đất.
– Bón phân, tươi nước và chiếu sáng bổ sung theo từng giai đoạn sinh trưởng. Chưa kể các biện pháp phòng trừ sâu bệnh.
6. Câu hỏi thường gặp về hoa cúc
Khi tìm hiểu về cây cúc, có thể bạn sẽ gặp một vài thắc mắc nho nhỏ. Để xử lý các câu hỏi này, Sài Gòn Flowers đã tổng hợp chúng và giải đáp đầy đủ cho bạn tham khảo. Có thể không phải là tất cả, nhưng hy vọng bạn sẽ tìm thấy điều mình muốn biết thêm về bông hoa cúc.
6.1 Trung bình, bông cúc có thể tươi được mấy ngày?
Tùy theo loại cúc, độ tươi khi cắm bình có thể khác nhau. Trung bình, hoa có thể giữ tươi trong vòng 2-5 ngày cắm bình. Tuy nhiên, vẫn có một số giống cúc có thể tươi đến 10-15 ngày, nếu biết cách chăm sóc.
6.2 Có cách nào giúp hoa cúc tươi lâu khi thờ cúng lễ tết?
Cúc là một trong những loại hoa được sử dụng phổ biến để cắm bình, chưng trên bàn thờ vào ngày mùng 1, rằm, lễ Phật, đám giỗ, tết nhất… Đây đều là dịp cần giữ hoa tươi lâu nhất có thể. Vì thế, bạn nên áp dụng một trong những mẹo chăm sóc cúc tươi lâu dưới đây:
– Trước khi cắm, hãy ngâm nguyên cành vào nước trong vòng 5 phút để cúc hút đủ nước. Sau đó cắt tỉa lá hư, rồi lấy dao sắc vạt một góc 45 độ. Hơ gốc qua lửa để diệt khuẩn rồi cắm vào bình nước sạch.
– Cho vào nước cắm hoa một trong các dung dịch dưới đây:
+ Vài muỗng nước cốt chanh tươi. Chanh chứa nhiều acid, giúp hỗ trợ diệt khuẩn trong nước – nguyên nhân làm úng gốc thối cành.
+ Một ít nước ấm, 2 thìa giấm táo, 3 thìa đường.
+ Dùng thuốc Chrysal dưỡng hoa theo hướng dẫn.
+ Nghiền nát 1 viên vitamin B vào 1 lít nước sạch.
+ Nghiền nát 1-2 viên aspirin cho vào bình cúc…
– Lưu ý: Không để bình cúc hơi nóng bức, gần hoa quả chín hay khói thuốc, các thiết bị tỏa nhiệt. Nên để bình ở nơi thoáng mát. Không tưới nước trực tiếp lên bông vì có thể làm dập úng.
Cúc là loại hoa cắm bình phổ biến trong ngày Tết Việt
6.3 Tiêu chí nào để chọn được một bó bông cúc chất lượng?
– Nên chọn các cành cúc vẫn còn nguyên cánh sương, cánh đài. Chạm vào cánh thấy tươi và cứng. Nếu cánh mềm hoặc đã mất cánh sương/đài, điều đó có nghĩa là bông đã cũ, nhanh héo.
– Nên chọn bông vừa né nở, còn tươi nguyên. Không nên mua một bó chỉ toàn búp nhỏ hoặc toàn bông nở rộ, khi cắm sẽ không đẹp và không chưng được lâu.
7. Hoa cúc bao nhiêu tiền? Mua ở đâu chất lượng, uy tín, giá rẻ?
Hoa cúc ứng dụng được trong nhiều trường hợp. Có người mua về cúng rằm lễ Phật, có khách mua bó cúc trang nhã để biếu tặng hoặc chia buồn…
Muôn hình vạn trạng nhu cầu mua hoa cúc, nên giá của loài hoa này nhìn chung khá dễ chịu. Bạn có thể mua dễ dàng một bó cúc vàng, tím ở hầu khắp các chợ, các sạp hoa ven đường hoặc bất kỳ tiệm hoa tươi nào. Duy chỉ có cúc trắng thì hơi khó tìm một chút, song vẫn phổ biến hơn nhiều loại hoa khác.
Trung bình, giá một bó cúc cắt cành dao động từ 20.000đ – 80.000đ, tùy thuộc vào loại cúc, màu sắc và size. Với cúc thiết kế dạng bó, lẵng giá sẽ cao hơn, phổ biến từ 200.000đ – 400.000đ/dạng bó và khoảng 500.000đ – 1.500.000đ dạng giỏ, lẵng, vòng hoa chia buồn…
Tại TPHCM, bạn có thể đặt cúc cắt cành hoặc thiết kế theo yêu cầu tại Sài Gòn Flowers. Với nguồn cúc dồi dào đa dạng cùng đội ngũ thợ cắm hoa tay nghề cao, shop có thể thực hiện mọi mẫu cúc bó, cúc cắm lẵng thẩm mỹ với mức giá cạnh tranh hàng đầu thị trường.
Nếu ở gần số 39 đường 19, Phường Bình An, TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh, bạn có thể ghé mua trực tiếp. Trường hợp ở xa, bạn có thể đặt dịch vụ điện hoa cúc đẹp của chúng tôi qua hotline 0909 92 93 96, hoặc đặt bông cúc ngay trên website http://saigonflowers.vn/
